1- ایمنی: در انتخاب لوازم و طراحی مدارات فرمان و نحوه ی عملکرد سیستم باید ایمنی رعایت شود .

2- کارکرد عملی: یعنی در هر روشی باید یک خروجی مساوی داشته باشیم و تمامی خواسته هایمان برآورده شود .

(نتیجه تغییر نکند)

3- صرفه ی اقتصادی: هر سیستمی نسبت به حساسیت آن مجموعه با قیمتهای متفاوت طراحی میشوند .

*نکته: مهمترین نکته در مورد لوازمی مثل کنتاکتور ، عمر کنتاکت آن است که به تعداد قطع و وصل شدن زیر بار میگویند .

مثلا "یک میلیون بار قطع و وصل"

4- خطاهـای انسانی: در هر سیستمی بـایـد سعی کنیم، کـوچکترین احتمال خطا و سهل انـگاری که از کاربر و یـا اپراتور صورت

میگیرد را در نظر بگیریم.

الف ـ راه اندازی بصورت تک ضرب :

متداول ترین نوع راه اندازی بوده و برای الکتروموتورهای تکفاز و سه فاز با توان کمتر از 11 KW مورد استفاده قرار میگیرد.

- قطعات لازم برای موتورهای تک فاز :

1- فیوز محافظ (میتواند فیوز کاردی، مینیاتوری، کلید حرارتی و... باشد)

2- کنتاکتور

3- بی متال (در مواردی که کلید حرارتی وجود دارد، نیازی به بی متال نیست) برای موتورهای تک فاز سه مورد فوق و برای

الکتروموتورهای سه فاز ، کنترل فاز هم بایستی استفاده گردد.

- قطعات لازم برای الکتروموتورهای سه فاز تک ضرب :

1- فیوز محافظ (میتواند فیوز کاردی، مینیاتوری، کلید حرارتی و... باشد)

2- کنتاکتور

3- بی متال

4- کنترل فاز

*** فرمول کاربردی: بمنظور محاسبه جریان برای موتور برای تعیین توان، آمپر، ولتاژ : بی متال - کنتاکتور - کلید محافظ

P = I * V * 1.73 * cosφ

P توان موتور = KW / I جریان مصرفی = A / ولتاژ موتور = V / Cosφ حدودا بین 0.7 – 1 میباشد.

نکته:

1- کلید محافظ بسته به نوع و کارکرد موتور، معمولا از 1.5 تا 2 برابر جریان موتور، بالاتر گرفته میشود.

- در استاندارد امریکا (AWG): فیوز تندکار (مانند مینیاتوری) 3 برابر جریان نامی الکتروموتور ، فیوز کندکار (ذوب شونده)

1.7 بـرابـر جریان نامی الکترو موتور محاسبه میگردد .

2- به طور کلی اگر به روشهای فرمولی ، محاسبه گردد ، حداقل تفاوت را با جدول دارد و میتواند به علت های زیر باشد:

Cosφ - جریان اولیه و راه انداز موتورها (درمصارف مختلف جریانها فرق میکنند) - نوسان ولتاژ - دور موتور – ولتاژی که در جـدول محاسبه شده ( 400 یا 380) و یا ...

3- کنتاکتور را به علت کارکرد بالا (قطع و وصل زیاد) باید حتی المقدور 1.5 تا 2 برابر نسبت به نوع کارکرد و تعداد ضربات آن بالاتر

در نظر گرفت.

همانطور که میدانید این روش ، برای کم کردن جریان راه انداز الکتروموتورهای با قدرت بالا استفاده میشود .

در این حالت ابتدا ستاره شروع بکار کرده و پس از رسیدن به دور نامی خود ، به حالت مثلث در می آید.

- برای مشخص شدن این نوع اتصال باید حتمأ به پلاك الکتروموتور توجه نمود .

380 V/220 بصورت ستاره – مثلث /660 V/380 بصورت ستاره – مثلث/ 380 V بصورت ستاره – مثلث / 660 V بصورت ستاره – مثلث

- قطعات لازم برای موتورهای ستاره - مثلث (کنتاکتوری) :

1- فیوز محافظ (میتواند فیوز کاردی، مینیاتوری، کلید حرارتی و ... باشد)

2- کنتاکتور 3 عدد

3- بی متال

4- کنترل فاز

5- تایمر

نکته : مورد توجه در راه اندازی ستاره – مثلث :

1- بهتر است برای محافظت، از کلید حرارتی (برای حفاظت کل مدار)، و بیمتال، (برای حفاظت خط اصلی) استفاده نمود .

2- در مدارات ستاره - مثلث، جریان کل موتور، روی دو خط : "اصلی و مثلث"، تقسیم میشود یعنی هر خط 0.58 آمپر کل جریان موتور را تحمل میکند.

3- کلید محافظ (فیوز) حدودا ، 2.2 برابر توان (kw) موتور باشد.

4- رنج بی متال را از طریق فرمول زیر محاسبه میکنیم: رنج بیمتال (ستاره - مثلث) = Inm * 0.58 جریان نامی موتور Inm

در برخی از موارد ضربه ناشی از استارت اولیه ممکن است به سیستم صدمه بزند، یا نیاز به کنترل دور موتور باشد، به همین خاطر از راه اندازی نرم استفاده می شود. این نوع راه اندازی توسط درایو های و سافت استارتر انجام می شود.

اصول کاری کنترل دور بر اساس کنترل همزمان ولتاژ و AC و DC فرکانس می باشد.

در سیستمهای کنترل حلقه بسته مانند آبرسانی تحت فشار ثابت، کنترل فرایند دما، تهویه و عملا در جاهایی که نیاز به کنترل دور باشد مورد استفاده قرار می گیرد.

دفتر فنی و مهندسی – تهویه تاسیسات مکش و دهش